Ο γεν. Γραμματέας και μέλος του Προεδρείου της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Γερμανίας, Νίκος Αθανασιάδης μιλάει στο Δορυφόρο στο πλαίσιο του διαλόγου για τις Κοινότητες

H εικόνα του τελευταίου συνεδρίου της Ομοσπονδίας πριν 4 χρόνια δεν ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντική, τουλάχιστον σε επίπεδο συμμετοχής των Κοινοτήτων. Το θεωρήσατε το γεγονός ένα είδους αποτύπωση της κρίσης των Κοινοτήτων ; Ποιοι είναι οι λόγοι που οι δραστήριες Κοινότητες μειώθηκαν αισθητά και η σχέση τους με την Ομοσπονδία δεν είναι αυτή που ήταν μέχρι πριν 10-15 χρόνια ; Μάλιστα πρόσφατα είχατε καλέσει συνάντηση Κοινοτήτων Νότιας Γερμανίας και η ανταπόκριση, αν δεν κάνουμε λάθος, ήταν ιδιαίτερα απογοητευτική. 

 

Όντως δεν ήταν και τόσο ενθαρρυντική, σε επίπεδο συμμετοχής σε κάθε περίπτωση, πράγμα το οποίο επηρέασε και το όλο συνέδριο, και δεν επέτρεψε να συζητηθούν όσο έπρεπε άλλα θέματα, ποιο σοβαρά και καίρια, που αφορούν όχι μόνο τις Κοινότητες αλλά και όλους τους συμπατριώτες μας εδώ στην Γερμανία.

Ήταν κάτι που μας προβλημάτιζε πριν το συνέδριο και μας προβληματίζει ακόμη. 

Είμαι της άποψης ότι κυρίως η οικονομική και πολιτική κρίση που χτύπησε την χώρα μας, επηρέασε και την όλη λειτουργία της ΟΕΚ, αλλά και των κοινοτήτων, αλλού λίγο και αλλού περισσότερο. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε επίσης το γεγονός ότι αυτό το χρονικό διάστημα κλείσανε δύο από τις μεγαλύτερες κοινότητες στην Γερμανία, αυτή του Μονάχου και αυτή της Στουτγάρδης, και πάρα πολλές έχουν αδρανοποιηθεί.

Η ΟΕΚ όλο αυτό το διάστημα προσπαθούσε να κρατηθεί όρθια χωρίς κάποια οικονομική βοήθεια, τα πρώτα χρόνια περισσότερο, αργότερα κάπως λιγότερο, χάρι στις φιλότιμες προσπάθειες αρκετών συμπατριωτών μας, αλλά περισσότερο αυτών που πλαισίωναν το ΔΣ και κυρίως το προεδρείο. Ταυτόχρονα προσπαθούσαμε να βοηθήσουμε όσο μπορούσαμε και όσο το επέτρεπαν οι δυνάμεις μας, κάθε κοινότητα μέλος μας, εκεί που μας το ζητούσαν η όπου μας χρειάζονταν.

 

Τώρα συναντήσεις κοινοτήτων επιχειρήσαμε αρκετές φορές, και όσο το επέτρεπαν τα οικονομικά μας, άλλες ήταν ποιο μαζικές και άλλες λιγότερο.

Το 2019 οργανώσαμε δύο συναντήσεις μία στην νότια Γερμανία στην Στουτγάρδη και μία στην βόρεια Γερμανία στο Ratingen. Η συμμετοχή δεν μπορώ να πω ότι ήταν ικανοποιητική, τώρα που μπορεί να οφείλετε αυτό δεν μπορώ να δώσω απάντηση, οι μόνοι που μπορούν να απαντήσουν σε αυτό είναι οι ίδιες οι κοινότητες, μέλη μας(είχανε καλεστεί όλες γραπτώς και ηλεκτρονικά).

Το οικονομικό πάντως είναι, αν ίσως όχι ο μεγαλύτερος, αλλά ένας μεγάλος παράγοντας  και κατά την άποψη μου και η αιτία όλης αυτής της κατάστασης των κοινοτήτων, και αυτό φυσικά αντικατοπτρίζεται και στην ΟΕΚ.

Αλλά πέρα από τις Ελληνικές κοινότητες και την ΟΕΚ, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι σχεδόν και όλοι οι εθνικοτοπικοί ελληνικοί σύλλογοι βρίσκονται σε μία φάση που δεν είναι η καλύτερη τους, η τουλάχιστον δεν είναι αυτή που ήταν πριν 10-15 χρόνια.

Όμως και από την εμπειρία που απέκτησα όλα αυτά τα χρόνια, μπορώ να πω ότι κρίση δεν πέρασαν μόνο οι Ελληνικές κοινότητες, αλλά και πολλές άλλες μεγάλες  κοινότητες και ομοσπονδίες μεταναστών, άλλων εθνικοτήτων.

Πολλές   έχουν τελείως αδρανοποιηθεί,  όπως αυτή των Σέρβων, των Κροατών των Ισπανών, αυτή των Ασυρίων δεν είναι αυτή που ήταν, ακόμη και η μεγαλύτερη πληθυσμιακά κοινότητα η Τουρκική,  είχε την κρίση της.

 

Υπάρχει μια άποψη που εκφράζεται σε διάφορες Κοινότητες που εναντιώνεται όχι μόνο στα κόμματα αλλά συνολικά στην πολιτική ως δράση. Βλέπετε και εσείς το φαινόμενο αυτό, δηλ οι Κοινότητες να περιοριστούν σε κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο δράσεων ; Τι είναι για εσάς σήμερα οι Κοινότητες ;

 

Εντάξει, απόψεις υπάρχουν πολλές, αλλά το να ασχολείσαι με την κοινωνία η με τον πολιτισμό δεν είναι πολιτική δράση;

Κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσουμε κάτι για τα πολιτικά κόμματα, η ύπαρξη των κομμάτων σε ένα πολίτευμα είναι η αρχή της Δημοκρατίας, διαφορετικά οδηγούμαστε σε άλλες εποχές.

Μην ξεχνάμε ότι, με την πρωτοβουλία πολιτικών κομμάτων από την δεκαετία του 60, δημιουργήθηκαν οι πρώτες κοινότητες, όχι μόνο στην Γερμανία αλλά και αλλού, και μάλιστα με πλούσια δράση μέχρι σήμερα.

Για σκεφτείτε κοινότητες, χωρίς πολιτική αντιπαράθεση, χωρίς δημοκρατικό διάλογο, για διάφορα θέματα.

Τι κοινότητες θα ήταν; 

Ποιο το αντικείμενο της δουλειάς τους;

Οι κοινότητες σήμερα δεν είναι αυτές που ήταν πριν από μερικά χρόνια, και αυτό είναι και φυσιολογικό και λογικό. Σε αυτό συνέβαλαν νομίζω κατά πολύ, τα μεγάλα άλματα της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια, σε πάρα πολλούς τομείς όπως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ενημέρωσης, στις συγκοινωνίες κ.α..

Τις προηγούμενες δεκαετίες οι κοινότητες ήταν οι χώροι συνάντησης των Ελλήνων, εκεί συναναστρέφονταν και συζητούσαν, εκεί διασκέδαζαν, εκεί θα μάθαιναν κάποιο νέο για συγγενείς και φίλους, για τον τόπο τους, από κάποιον συγχωριανό του που ήταν με άδεια στην Πατρίδα, και πολλά άλλα…

Σήμερα όλα αυτά, και κυρίως οι νέοι, τα μαθαίνουν πλέον μέσω διαδικτύου (Internet), Facebook, η τηλέφωνο. Η Ελληνική τηλεόραση και το ραδιόφωνο μπήκανε στο σπίτι του μετανάστη, δεν θα μαζευτούν πλέον όπως παλιά στις 20:20 για να μάθουν τα νέα από το ραδιόφωνο του Μονάχου.

Οι χώροι των κοινοτήτων είναι χώροι συνάντησης κατά κύριο λόγο συμπατριωτών μας της πρώτης και δεύτερης γενεάς μεταναστών.

Οι κοινότητες πλέον πρέπει να αναδιοργανωθούν, αλλά, ευχής έργο είναι να ανανεωθούν.

Να αναθεωρήσουν το αντικείμενο της δράσης τους και της δουλειάς τους. Την τελευταία δεκαετία

έχουν δημιουργηθεί νέες καταστάσεις στην Ελλάδα την Γερμανία και γενικά σε όλη  την Ευρώπη, διάφορα γεγονότα συνετέλεσαν σε αυτό, κυρίως, η οικονομική κρίση στην νότια Ευρώπη έφερε το νέο κύμα μετανάστευσης, οι ένταση και οι πολεμικές επιχειρήσεις στην μέση Ανατολή και βόρεια Αφρική, φέρανε το προσφυγικό.

Οι Ελληνικές κοινότητες βρίσκονται πλέον μπροστά σε νέες προκλήσεις, θέματα όπως ο ρατσισμός και ειδικά ο ρατσισμός μεταξύ των μεταναστών, υγεία, κλιματική αλλαγή, απασχολούν πολύ έντονα την Γερμανική κοινωνία και την πολιτική.  

Η Γερμανική κυβέρνηση όλο και ποιο συχνά αναζητάει τη γνώμη και τη συνεργασία των μεταναστευτικών οργανώσεων, μιλάει για συμμετοχή και ενσωμάτωση (Teilhabe, Partizipation, Integration), και ζητάει τη σωστή ενημέρωση των μεταναστών από τις οργανώσεις τους. 

Εδώ μπορούν οι κοινότητες μας σε συνεργασία με Γερμανικές αρχές και ιδρύματα να διοργανώσουνε ημερίδες για τα παραπάνω, αλλά και για θέματα που δεν παύουν να απασχολούν τον Ελληνισμό, όπως εκπαίδευσης, αναγνώρισης πτυχίων, συνταξιοδοτικά, πολιτισμού, κλπ..

Η ΟΕΚ μπορεί να αναλάβει έναν ρόλο συντονισμού και να βοηθήσει με ότι χρειαστεί.

 

Μια άλλη άποψη που ακούστηκε στο πλαίσιο του διαλόγου του ΔΟΡΥΦΟΡΟΥ είναι η δημιουργία Ομοσπονδιών και σε αντίστοιχο επίπεδο ομόσπονδων κρατιδίων και στη συνέχεια Συνομοσπονδία Κοινοτήτων Γερμανίας. Πως βρίσκεται την άποψη αυτή και δεν θα αποκτούσαν με τον τρόπο αυτό φωνή εκπροσώπησης και σε επίπεδο κρατιδίων ;

 

Δεν νομίζω ότι βοηθάει σε κάτι αυτό και το βλέπω πολύ δύσκολο για να λειτουργήσει.

Τι περισσότερο μπορούν να κάνουν οι κοινότητες, που δεν το κάνουν τώρα και τι περισσότερο μπορούν να πετύχουν που δεν μπορούν να πετύχουν τώρα.

Εκτός αυτού προκύπτουν  πάρα πολλά οργανωτικά προβλήματα, και το κόστος δυσβάσταχτο.

Πολύ ποιο εύκολο είναι να επικεντρωθούμε σε αυτό που έχουμε και έχουμε τουλάχιστον, ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα μεταναστών στην Γερμανία, λίγη προσπάθεια χρειάζεται μόνο από όλους για να ξαναγίνουνε οι Κοινότητες μας όπως τις ξέραμε. 

 

Ας πάμε λίγο στο Μόναχο. Η Κοινότητα του Μονάχου θα δυσκολευτεί για διάφορους λόγους να μπει σε πρόγραμμα χρηματοδότησης ενοικίων χώρων / γραφείων. Χωρίς χώρο στέγασης όμως θα συμφωνήσετε ότι δεν θα μπορεί να «επικοινωνήσει» με τον Ελληνισμό. Πιστεύετε ότι ο Ελληνισμός είναι σε θέση να στηρίξει οικονομικά ένα εγχείρημα που θα έχει μίνιμουμ έξοδα 30.000-40.000 ετησίως ;

 

Έχετε δίκιο, όχι μόνο η κοινότητα του Μονάχου αλλά και καμία άλλη κοινότητα δεν είναι σε θέση να λειτουργήσει όπως πρέπει χωρίς χώρο στέγασης. Ο Ελληνισμός νομίζω ότι μπορεί και έχει την δυνατότητα να στηρίξει οικονομικά ένα τέτοιο εγχείρημα, αρκεί να το θέλει. 

Και εδώ μπαίνει το ερώτημα, το θέλει;

Για να δούμε όμως και την πραγματικότητα:

Η συνδρομή μέλους π.χ. στο Βερολίνο είναι μόλις 10,- € το χρόνο, άλλες κοινότητες έχουν ακόμη λιγότερο, 5,- € το χρόνο και αυτά δίνονται μόνο κάθε εκλογές, δεν φτάνουν ούτε  για τα γραμματόσημα που λέει κι’ ο λόγος. 

Το ίδιο ισχύει και για την ΟΕΚ, οι συνδρομές των μελών, αν και μικρές δεν πληρώνονται εκτός από μερικές εξαιρέσεις. Εδώ φυσικά ισχύει, εφ’ όσον οι ίδιες οι κοινότητες έχουν οικονομικό πρόβλημα. αδυνατούν να πληρώσουν έστω και αυτή την μικρή συνδρομή τους.

Πριν δύο εβδομάδες βρέθηκα στο Αμβούργο καλεσμένος από την κοινότητα των Αλεβιτών, σε εκδήλωση για την νέα χρονιά. Οι χώροι τους μεγάλοι και πολύ ωραίοι, ρώτησα τον πρόεδρο τους τι πληρώνουν και μου είπε ότι τους έχουν αγοράσει, κοστίσανε 600.000, η 300.000 είναι δάνειο και η υπόλοιπες 300.000 από δωρεές(Spende).

 

Ποια είναι η εικόνα που έχετε για τους Έλληνες που ήρθαν στη Γερμανία την τελευταία δεκαετία, δηλ. την περίοδο της δημοσιονομικής κρίσης ; Συμμετέχουν, τους ενδιαφέρει

 

Η ΟΕΚ και οι κοινότητες βοήθησαν στα μέγιστα και πέρα από τις δυνάμεις τους προς αυτήν την κατεύθυνση. Βοήθησαν, ενημέρωσαν, οργάνωσαν εθελοντικές ομάδες και πολλά άλλα.

Τα πρώτα χρόνια της κρίσης πολλοί αναζήτησαν τις κοινότητες περισσότερο για βοήθεια και ενημέρωση, αλλά δυστυχώς λίγοι ήταν αυτοί που συμμετείχαν. Το γιατί ίσως χρειάζεται ξεχωριστή απάντηση που δεν θέλω και δεν μπορώ να την δώσω μόνο εγώ.

  

Οι Ομοσπονδίες των Εθνικοτοπικών Συλλόγων σχεδιάζουν τον Αύγουστο συνάντηση στην Αθήνα για να συζητήσουν το συντονισμό τους δηλ προφανώς να κάνουν σκέψεις για ένα ΣΑΕ 2. Οι Ομοσπονδίες Κοινοτήτων δεν καλέστηκαν. Τ

 

Έχω ακούσει γι’ αυτήν την συνάντηση, αλλά δεν γνωρίζω από ποιόν έχουν καλεστεί, από ποιόν θεσμό, κυβερνητικό η μη, και μάλιστα όταν πρόκειται για ένα τέτοιο σοβαρό θέμα, όπως το ΣΑΕ.

Οι εθνικοτοπικοί σύλλογοι έχουν κάθε δικαίωμα να συναντηθούν και να συζητήσουν ότι θέλουνε.

Συμπεράσματα και προτάσεις,μπορούν να κάνουν και να παρουσιάσουν προς την πολιτεία, η όπου αλλού νομίζουν και κρίνουν ότι είναι αναγκαίο.

 

Ποια πρέπει να είναι η σχέση των Κοινοτήτων σε τοπικό επίπεδο με τους ελληνικούς εθνικοτοπικούς συλλόγους και σε ποιο βαθμό είναι εφικτό ένα ουσιαστικό άνοιγμα των Κοινοτήτων στις τοπικές κοινωνίες.

 

Οι σχέσεις των Κοινοτήτων με τους εθνικοτοπικούς συλλόγους ήταν πάντα καλές, και έτσι θα συνεχίσουν να είναι.

Στο Βερολίνο π.χ. συστεγάζονται στο ίδιο κτίριο εδώ και 35 χρόνια, το ίδιο ισχύει και πολλές άλλες κοινότητες.

Το δεύτερο σκέλος της ερώτησης δεν μπορώ να κατανοήσω πλήρως, τι εννοείτε ουσιαστικό άνοιγμα;

Είναι ουσιαστικό άνοιγμα μία μουσικοχορευτική εκδήλωση, ενός εθνικοτοπικού, τιμώντας κάποια επέτειο;

Ήταν η είναι, μόνο οι εθνικοτοπικοί σύλλογοι ανοιχτοί προς τις τοπικές κοινωνίες;

Δεν ήταν μέχρι σήμερα οι κοινότητες ανοιχτές στην τοπική κοινωνία και όχι μόνο την Ελληνική;

 

Απ’ όσο γνωρίζω σχεδόν όλες οι κοινότητες, κατά καιρούς και πολύ συχνά, έχουν οργανώσει πλήθος εκδηλώσεων, ενημερωτικές για προβλήματα που απασχολούν τον απόδημο Ελληνισμό, κοινωνικές, εκπαίδευσης, πολιτιστικές, πολιτικές, κ. α.. Εκδηλώσεις σε συνεργασία με Γερμανικούς συλλόγους αλλά και άλλους συλλόγους μεταναστών για ένα σωρό άλλα θέματα.

Δεν είναι αυτό άνοιγμα στην τοπική κοινωνία;

Ένα επίκαιρο παράδειγμα τους τελευταίους μήνες είναι, η ενεργή συμμετοχή τους στην όλη διαδικασία της συζήτησης  από την Ελληνική Βουλή, για το δικαίωμα των αποδήμων να ψηφίζουν από τον τόπο διαμονής τους.

 

Κλείνοντας ένα ερώτημα για τον τρόπο εκλογής οργάνων. Στο επίκεντρο της κριτικής είναι και οι εκλογές στην Κοινότητα με διαφορετικούς συνδυασμούς δηλ. συνδυασμούς με πολιτική υποστήριξη. Σύμφωνα με τους επικριτές το σύστημα αποτρέπει υποψηφιότητες πολιτών που δεν θα ήθελαν να ταυτιστούν με ομάδες. Ποια είναι η άποψή σας ;

 

Δεν ισχύει αυτό. 

Τα Καταστατικά των Ελληνικών Κοινοτήτων είναι ξεκάθαρα και βασισμένα σε δημοκρατικές αρχές.

Δεν αποκλείουν κανέναν συμπατριώτη μας και καμία συμπατριώτισσα, που είναι εγγεγραμμένο μέλος, να έχει το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθε και με όποιο τρόπο θέλει.