· 

Η ΠΟΛΗ ΧΩΡΙΣ "ΠΟΛΙΤΕΙΑ"

 Του πατήρ Γεώργιου Βλέτση

 

Δύο βδομάδες μέσα στο Νέο Χρόνο, 2021 χρόνια μετά Χριστό και 200 χρόνια από  την  λαχτάρα των Ελλήνων για Λευτεριά, και η Πόλη του Μονάχου κλεισμένη στα τείχη της.

 

Εμείς οι κάτοικοι τούτης της πόλης του Μονάχου κάποιοι κλεισμένοι, κάποιοι φοβισμένοι, κάποιοι ταραγμένοι, κάποιοι ησυχασμένοι,κάποιοι αναζητώντας αγγελιοφόρους για καλά νέα διεξόδου από τούς τοίχους μας ... Και η "Πολιτεία" στα  προάστια της, απέδρασε (μήπως από την μοναξιά της;) μετά από δέκα χρόνια έντονης δράσης.

 

«Μα ποια  "Πολιτεία;"»

 

«Για ποια "Πολιτεία" μιλάμε;Του Πλάτωνα;» Όχι βέβαια... του Unterföhring... εκείνου του εστιατορίου που βρισκόταν στο κτήριο του πολιτιστικού κέντρου του ομωνύμου Δήμου και μπόρεσε μαζί με την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Δήμου, που αποτελούσε ουσιαστικά τη συνέχεια του εστιατορίου, να χρησιμεύσει όχι απλά ως ένας χώρος εστίασης για επώνυμους και λιγότερο γνωστούς Έλληνες και Γερμανούς φίλους, αλλά και ως ένας ουσιαστικός τόπος συνάντησης για τα πολιτιστικά και κοινωνικά δρώμενα της παροικίας μας στο Μόναχο.   

         

Σ αυτόν το συλλογικό τόπο είναι αφιερωμένες αυτές οι σειρές. 

 

Ναι σ’ αυτό το εστιατόριο, το φιλόξενο τούτο τόπο, που τρώγαμε, πίναμε και μιλούσαμε για τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, τον Απόστολο Παύλο και τον Μέγα Βασίλειο τον Κολοκοτρώνη και τον Μέγα Αλέξανδρο, τον Διονύσιο Σολωμό και τον Κωνσταντίνο Καβάφη, τον  Καζαντζάκη  και  τον Θεοτοκόπουλο (ELGRECO) και για πολλούς άλλους επώνυμους και ανώνυμους.  

 

Και όταν κουραζόμασταν από τις κουβέντες τραγουδούσαμε Τσιτσάνη και Θεοδωράκη, Χατζιδάκι και Ξαρχάκο, Κρητικά και Ηπειρώτικα, Μακεδονικά και Θρακιώτικα, τα τραγούδια της Πόλης και της Σμύρνης και θυμόμασταν τον Ξυλούρη και τον Καζαντζίδη, τον Μπιθικώτση  και την Αλεξίου, κι αν μαζευόμασταν πολλοί νοματαίοι πηγαίναμε στην μεγάλη αίθουσα του κτηρίου του Δήμου, δίπλα στο εστιατόριογια να μπορέσουμε και να χορέψουμε. «Σαν να χαν ποτέ τελειωμό τα πάθια κ ́οι καϋμοί του κόσμου», όπως μας γράφει και ο κυρ Αλέξανδρος.

 

Ναι σ ́αυτό τον τόπο που συναντούσε η ελληνική παροικία μέσα από τους συλλογικούς φορείς την πολιτιστική έκφρασή της. Δεν ήταν λίγες οι φορές που συμμετείχαμε σε εκδηλώσεις των συλλόγων, του Ιδρύματος Παλλαδίου της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων, του Κρητικού Συλλόγου,του Λυκείου Ελληνίδων, του Συλλόγου Μακεδόνων του Συλλόγου  ́ ́Αριστοφάνης ́ ́.

 

Ναι σε τούτο το εστιατόριο που τέτοιες  ημέρες, αρχή του χρόνου ευλογούσαμε κόβαμε και  μοιραζόμασταν την Βασιλόπιτα αφού ψάλαμε το τροπάριο του Αγίου Βασιλείου και τραγουδούσαμε τα Κάλαντα.

Ναι σ’ αυτό τον τόπο, που μοιραζόμασταν τις χαρές μετά από την Βάπτιση και τον Γάμο των παιδιών μας και μετά από τις γιορτές μας, ονομαστικές και γενέθλιες, αλλά μοιραζόμασταν και τις λύπες από τη μνήμη των αγαπημένων προσώπων μας μετά την εκδημία τους. 

 

Ναι σ’ αυτό τον χώρο, που αντάμωναν τα παιδιά που ψηλαφούν την ελληνική παιδεία μαζί με εμάς τους μεγαλύτερους, όταν χαιρόμαστε π.χ. τις συναντήσεις της Μουσικοθεατρικής Ομάδας ́ ́Μελωδία ́ ́με την καθοδήγηση των δασκάλων τους Μαρία Κρινίτι και Ηρώ Κωστράκη να μας μαγεύουν με Θέατρο και Μουσική, με Μιούζικαλ και Μελοποιημένη Ποίηση.  Κάποια άλλα παιδιά να μας διασκεδάζουν με  χορούς μοντέρνους και κλασικούς με την καθοδήγηση της δασκάλας τους Ελίνας Πέτρου.

 

Ναι σε τούτο το εστιατόριο που γευόμασταν την αρχοντιά της φιλοξενίας και τις γεύσεις της ελληνικής και μεσογειακής κουζίνας, πολλές φορές με τους υψηλούς επισκέπτες ή καλεσμένους της ομογένειάς μας στο Μόναχο, όπως με τον Οικουμενικό μας Πατριάρχη κ.κ  Βαρθολομαίο και  τον Μητροπολίτη Γερμανίας κ.κ  Αυγουστίνο, με τους καλεσμένους του Τμήματος Ορθοδόξου Θεολογίας του L.M.U από διάφορες πόλεις και κράτη, με Δημάρχους και Προξένους, με  Επισκόπους και Πολιτικούς, από Γερμανία και Ελλάδα, με δεξιώσεις πολλών φορέων, όπως και  της Ελληνικής Ακαδημίας αλλά και με τους ξεχωριστούς μας φίλους ο καθένας. Ναι σε τούτο το χώρο, που συναντήσαμε την κυρία Ουρανία Ξυλούρη και τον Ψαραντώνη  να  μας  ταξιδεύει  με  την  λύρα του, συγγραφείς με παρουσιάσεις βιβλίων  τους, όπως την Βασιλική  Νευροκοπλή, ζωγράφους και καλλιτέχνες  με  εκθέσεις  τους,  συναντούσαμε μουσικούς και συγκροτήματα, όπως την Μαρία Κωστράκη και τον Κωνσταντίνο Δημηνάκη με την «Orpheus Kammerorchester Wien», τους Στρατάκηδες του Νίκου και του  Γιώργη και το "Εν Χορδαίς" του Κυριάκου Καλαϊτζίδη, την "Μπουάτ" και τα νέα ταλέντα από τις μουσικές σχολές Γέννημα (Genima), Κάλλιτον  (Kalliton), και άλλους πολλούς που ζητώ να με συγχωρέσουν, αφού  στις  λίγες αυτές σειρές δεν μπορώ όλους να αριθμήσω. Αλλά αν αυτός ο χώρος είχε το όνομα "Πολιτεία" ποιο είναι το όνομα του προσώπου που το ενεργοποιούσε και του έδινε ζωή; 

Το πρόσωπο είναι ο Μανώλης Κουγιουμτζής, ο Έλληνας από την Κρήτη, ένας πολεμιστής της ζωής, και στον νου μου έρχονται τα λόγια του Καζαντζάκη από  την «Αναφορά στο  Γκρέκο» ... Ένας Κρητικός μου λέγε: «Όταν παρουσιαστείς ομπρός στην πόρτα της Παράδεισος και δεν ανοίξει, μην πιάσεις το κρικέλι της πόρτας να χτυπήσεις. Ξεκρέμασε από τον ώμο σου το τουφέκι, ρίξε μια τουφεκιά-Θαρρείς, είπα εγώ, θα φοβηθεί ο Θεός και θ’ανοίξει; – Όχι, βρε παιδί, δε θα φοβηθεί μα θ’ανοίξει γιατί θα καταλάβει πως γυρίζεις από πόλεμο». Ο Μανώλης που εδώ και σαράντα χρόνια, ζώντας στην πόλη του Μονάχου, την πλουτίζει με γεύσεις, με χρώματα, αρώματα και πολιτισμό που κομίζει από την γενέτειρα του πατρίδα.

 

Ο Μανώλης είναι αυτός που κάνει ένα χώρο από απρόσωπο προσωπικό, τόπο συνάντησης και σχέσης ανθρώπων και πολιτισμών, τόπο συλλογικό. Σε αυτή του την πορεία έχει κοντά  την  συμβία του Σοφία που τον εμπνέει και τον στηρίζει, και δίδουν στον τόπο την ομορφιά και την αρχοντιά που του πρέπει, συνεπικουρούμενοι και με τους εκλεκτούς συνεργάτες τους. Λυπούμαστε Μανώλη και Σοφία που δεν θα σας συναντάμε πλέον στην «Πολιτεία», αλλά  χαιρόμαστε που σας έχουμε δίπλα μας στο στασίδι της Εκκλησίας των Αγίων και στις άλλες  εκδηλώσεις της παροικίας μας στο Μόναχο, και μέσα από  τον  άλλο χώρο της  δράσης σας, τον «Μίνωα» να συνεχίζουμε να ονειρευόμαστε το ταξίδι του Οδυσσέα για την Ιθάκη του ο καθένας, όπως χιλιάδες  χρόνια τώρα κάνουν οι προγονοί μας, και όπως μας γράφει και ο έτερος Οδυσσέας ο Ελύτης στο «Άξιον Εστί»: « Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδελφοί, / όπου και να θολώνει ο νους σας / μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό / και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη»,... για να συνεχίζουμε να πορευόμαστε 200 χρόνια μετά την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, δημιουργώντας καινούρια κινήματα «Φιλελληνισμού». 

 

Μόναχο  18 Ιανουαρίου 2021

Πατήρ Γεώργιος Βλέτσης

 

1. Τη ρίζα της λέξης ἑστιατόριο κάποιοι την αναζήτησαν στο (αρχαίο ελληνικό) ρήμα ἐσθίω(τρώω). Ουσιαστικά προέκυψε όμως από ένα άλλο αρχαίο ελληνικό ρήμα το «ἑστιάω» = φιλοξενώ, που πήρε αργότερα την έννοια «φιλοξενώ σε γεύμα, συμπόσιο» κι έτσι προέκυψε η λέξη «ἑστιά-τωρ», (με το επίθημα -τωρ στο τέλος, ποὺδηλώνει το πρόσωπο που φιλοξενεί).

 

2.Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης,  ́ ́το Μοιρολόγι της Φώκιας ́ ́ Σκιάθος, 4 Μαρτίου  1851- Σκιάθος 3 Ιανουαρίου 1911

3. Νίκος Καζαντζάκης Ηράκλειο Κρήτης, 18 Φεβρουαρίου/3 Μαρτίου 1883–Φράιμπουργκ, Γερμανία, 26 Οκτωβρίου 1957

 

4. Οδυσσέας Ελύτης ( πραγματικό όνομα: Οδυσσέας Αλεπουδέλης) Ηράκλειο Κρήτης, 2 Νοεμβρίου 1911 -Αθήνα, 18 Μαρτίου 1996